Êl Begê Caf[1][2] (Êl Begî Caf) di sala 1492’an de li bajarê Şarezûrê di malbateka ji êla cafan de ji dayik dibe. Baweriya yarsaniyê wî wextî li herêma Şarezûrê belav bû. Wî li Şarezûrê…
Yorumlar kapalıKategori: HELBESTVANÊN KLASÎK
Ebdullah Bîtûşî an Mele Ebdullahê Bitûşî, alim û nivîskarê îslamê yê kurd ê Rojhilata Kurdistanê ye. Di sala 1774an de li gundê Bîtûşê hatiye dinyayê. Navê wî rastî Mihemed Ebdullahê kurê Mihemedê Kurdî ye. Li piş…
Yorumlar kapalı
Merûf Nûdhî yan jî Şêx Merûfê Nûdhî (z. 1753 Silêmaniye – m. 1837 ?) zimannas, wêjevanê kurd e. Merûf di sala 1753an de li Silêmaniyê qeza Şehrezûrê li gundê Nûdî ji dayik bûye. Navê wî yê…
Yorumlar kapalı
Yazar: Yakup Aykaç Jiyana Mela Husnî Hezîn a bi ilmê û berhemên wî yên qîmetdar ve têr û tijî hêja ye ku bê zanîn û jê…
Yorumlar kapalıMihemed Kerbelayî (1885 Amed -1939) nivîskar û helbestvanê kurd e ku herî pêşîn ferhenga Kurdî-Farisî wî nivîsand. Mihemed Kerbelayî herweha mêrxasê bi navûdeng , di sala 1885an de, li gundê Axtepê ji diya xwe re…
Yorumlar kapalıElî Berdeşanî di sala 1771’an de li gundê Berdeşanê ku nêzikê Pîşderê ye hate dinê. Ji zarokatiya xwe de dest bi perwerdehiya dînî kir û di gelek medreseyan de perwerde bû. Xwendin…
Yorumlar kapalı
Xanayê Qubadî an Xana Qubadî (z. 1700 Rojhilata Kurdistanê m. 1759 an 1778) helbestvan, wêjevan û wergerekî kurd ê Dibistana Gûranî ye. Xanayê Qubadî yek ji helbestvanên giring ên kevneşopiya vê dibistanê ye. Gorî…
Yorumlar kapalı
Dildar Dildar (Yunus Rauf) Dildar (Kürtçe: دلدار; Aslı adı: Yunus Rauf / يونس رؤوف Yûnis Reuf; 1918; Koysancak, Erbil – 1948), Kürt şair ve edib. 1918’de Koysancak‘ta doğmuş ve ilk ve ortaokulu Ranya ve Erbil‘de okumuştur.…
Yorumlar kapalıBugün bildiğimiz Klasik Kürt Şiiri dönemine ait 151 şair vardır. Axa Şewqiyê Bêdarî Bekir Begê Erizî Burhan Abdella Celadet Bedirxan Cegerxwîn Derdî Dr. Mesûd…
Yorumlar kapalıAxayê Bêdarî helbetvanekî kurdan ê nenaskirî ye û ji bo jîyana wî qet agahî û çavkanî tuneye, Lê tê zanîn ku ew di navbera sedsala 15-16’a…
Yorumlar kapalıXalid Axayê Zêbarî helbestvanekî kurd e. Xalid Axa yê Zêbarî/Zîbarî di 1827an de li Gundê Şêniyê hatiye jiyanê û di 18?`an de jî çûye dilovaniya xwe. Gundê wî…
Yorumlar kapalıŞêx Nûredîn Birîfkanî (z. 1795 – m. 1851 ) alimê Îslamê û helbestvanekî Kurd bû. Kurê Şêx Ebdulcebare kurê Şêx Nûredîne kurê Şêx Ebûbekirê kurê Şêx Zeynelabidîne kurê Şêx Şemsedîn…
Yorumlar kapalıMela Ehmedê Heyderî, helbestvanê kurd ê ku di çaryeka dawîn a sedsala 19an û nîvê yekem ê sedsala 20an de jiyaye. Di van salan de…
Yorumlar kapalıFethî helbestvaneke kurd e. Navê wî yê rastî Ebdulfettah û paşnavê wî jî Yazici ye. Li derdora xwe û li herema ku lê dijiya bi…
Yorumlar kapalıŞamî Kirmaşanî (Şahmurad Mustaq Kirmaşanî), helbestvanekî kurd e. Şamî di sala 1889an de li gundekî nêzîkê bajarê Kirmaşanê ji dayik dibe. Di zarotiya xwe de ji roniya…
Yorumlar kapalıMele Mensûr Girgaşî (Sedsala 15’an û 16’an) Alim û helbestvanekî kurdan e, Bedewî û rindiya her tiştî, bêguman bi hostatî û hunermendiya hunermendan ve, rewşen û şanaziya xwe diyar dikin. Çewa ku…
Yorumlar kapalıAbdullah Varlı, ango Mele Ebdullah Varlî (1’ê avrêlê 1939 li Patnosê − 2’ê reşemiyê 2012 li Enqereyê), nivîskar, alim û lêkolînerekî kurd bû. Nivîskar di 1’ê avrêla 1939 an de, di gundekî navçeya Patnosê yê bi navê Hesar de ji dayîk xwe bûye. Di sala 1946 an…
Yorumlar kapalı
Salih Begê Hênê (* 1868/1869 – 29’ê pûşperê 1925 li Amedê) zana, olzan, helbestvan, siyasetmedar û pêşawayekî kurdan bû. Bi tevî Şêx Seîd, 47 kes ji aliyê kemalîstan ve tên dardekirin. Jiyan Navê bavê wî Seîd Beg e. Hêj…
Yorumlar kapalıMele Nûriyê Hesarî, di 1934’an de li Hesar a gundê Kercewsê bûye. Di nava Kurdan de bi nasnavê Seydayê Pirêşan tê naskirin. Navê diya wî Xanim e, navê bavê wî…
Yorumlar kapalı
Ebdulkerîmê Muderîs an ‘Ebdilkerîmê Muderris[1] (bi kurdiya başûr Ebdulkerîmî Muderîs) (z. 1901 – m. 2005) carna bi navê Namî jî tê nas kirin. Evdilkerîm helbestvan, nivîskar û wergêrekî kurd ê Başûr e. Berhemên xwe bi zimanê kurdî, erebî, û farsî dinivîsand. Di…
Yorumlar kapalı
Xelîfe Yûsif (1885 Bazîd, Agirî -1965) alim û helbestvaneke kurd ê Bazîdê ye. Helbesteke wî Ji ewil kes nediye heta vî zemanî Bi vî tertîbê xasima bi vî lîsanî Lîsanê Kurmancî çil bav û kala…
Yorumlar kapalı![Abu'l Hesen 'Elî ibn Nafî anjî bi navê naskirî Ziryab (z. 789, Mûsil – m. 857, Endulus), stêrnas, erdnas, helbestvan, stranbêj û hunermendê kurd e. [1][2] Ziryab xwendekarê Îsheq Mewsilî yê kurê Îbrahîm Mewsilî bû. Piştî ku jêhatîbûna wî di muzîkê de ji ya mamosteyê wî buhurî, neçar ma ji Bexdayê veqete.[3] Wî jî berê xwe da başûrê Spanyaya îroyîn Kordobayê. Li wir melîkê mîrîtiya emewiyan a Ebdurehmanê II. Ew girte cem xwe. Bi vî awayî jîrbûna muzîkjenên kurd bi Ziryab dewam kir û tesîreke mezin li muzîka Spanyayê kir.[4] Ziryab têla 5an li ûdê zêde kir û yekem car bi pirtikekî êlo li ûdê da. Wî tesîreke mezin li muzîka spanî kir û weke damezrênerê kevneşopiya muzîka Endulusî tê nasîn. Evdirrehmanê II azadiyeke mezin dabû Ziryab û Ziryab bi vê azadiyê dibistaneke muzîkê saz kir. Ziryab her weha tar û sêtar jî anîn Kordobayê û ev amûr paşê veguherî gîtara Spanyayê. Muzîk û reqsên Kurdistan û Rojhilata Navîn paşê bi tekiliya muzîk û reqsên qereçiyan veguherî flamenkoya spanî. Li gorî gelek çavkaniyan Ziryab bandora xwe her weha li mode, xwarin û mîmariya welatên nîvgirava Îberî û Ewrûpayê jî kiriye. Ziryab di sala 857an de dimire. Çavkanî Ana Ruiz, Vibrant Andalusia: The Spice of Life in Southern Spain [1] "Ziryab was a remarkable Kurdish singer..." http://www.transoxiana.com.ar/0102/kurdos.html http://www.muslimheritage.com/article/ziryab-musician-astronomer-fashion-designer-and-gastronome http://lostislamichistory.com/the-cultural-icon-of-al-andalus/](https://i1.wp.com/www.bernamegeh.org/wp-content/uploads/2019/08/220px-Maler_der_Geschichte_von_Bayâd_und_Riyâd_002.jpg?fit=220%2C200&ssl=1)
Abu’l Hesen ‘Elî ibn Nafî anjî bi navê naskirî Ziryab (z. 789, Mûsil – m. 857, Endulus), stêrnas, erdnas, helbestvan, stranbêj û hunermendê kurd e. [1][2] Ziryab xwendekarê Îsheq Mewsilî yê kurê Îbrahîm Mewsilî bû. Piştî ku jêhatîbûna wî di muzîkê de ji ya…
Yorumlar kapalıSeyîd ‘Eliyê Findiqî, di sala 1892-ê de li Findika Botan hatiye dinyayê. Findik nehiyeya Dihê ya navçeya Sêrtê ye.[1] Seyîd ‘Elî kurê Seyîd Silêman, kurê Seyîd Îbrahîm,…
Yorumlar kapalıEliyê Lokerî yan jî Elî el-Lokerî helbestvanek kurd yê pêşîn ê serdema îslamê yê kevn e ku di sedsala 10’an de jiyaye. Hinek jiyana xwe li paytexta Samanîyan li Buxwarayê derbas kiriye. [1] Dema ji Buharayê hatiye…
Yorumlar kapalı
Mela Enwerê Mayî (1913 Amêdî – 1963) rewşenbîr û helbestvanê kurd yê sedsala 20’an e. Mamoste Mela Enwerê Mayî li adara sala 1913, li gundê Mayê, li herêma Berwarî Bala, ku girêdayî qeza Amêdiyê û parêzgeha…
Yorumlar kapalıBaba Raxî Hemedanî yek ji helbestvanên kurd ê kevn e ku di sedsala 9’an de jiyaye. Tê texmîn kirin di sala 848an de miriye. Li Rojhilata Navîn, yek ji wêjeyên…
Yorumlar kapalıMacin jî helbestvanekî Kurd ê nenas e. Heta niha kesekî nave wî di tu pirtûkê de neaniye. Hemû tişten ku em li ser wî dizanin eva han e…
Yorumlar kapalıHaris Bedlîsî helbestvanekê kurd bû. Haris di sala 1700an de (gorî hin çavkaniyan 1738an hatiye dinê) li Bîtlîsê hatiye dinê. Wî çîroka Yûsif û Zûleyhayê ku li ber wî ji hêla Selim Silêman hatibû nivisîn, bi…
Yorumlar kapalı
Hêmin an Hêmin Mukriyanî (1921 – 1986), navê Muhemmedemîn Şêxulîslamî Mukrî ye ku helbestvan, nivîskar û wergêrekî kurd bû. Hêmin li gundê Laçînê ser bi Mukriyan, li rojhilata Kurdistanê (Îran), ji dayik bûye. Li gel hevalê xwe Hejar bû endamê Komeley Jiyanewey Kurd.…
Yorumlar kapalı
Ehmedê Nalbend an jî Ehmedê Muxlis (1891 – 1963) helbestvanekî kurd e. Di sedsala 20’an de li Başûrê Kurdistanê jiyaye. Ehmedê Nalbend yan Ehmedê Muxlis helbesvanekî li devera Behdînan pir bi nav û deng…
Yorumlar kapalıFeqe Reşîdê Hekarî (z. 1725 an 1793 ? – m. ?) helbestvan û nivîskarekî Kurd ê klasîkî ye. Mixabin derheq jiyana wî de agahdariyeke bi nivîs bi dest neketiye. Herweha dema jiyana wî…
Yorumlar kapalı
Mele Seîdê Nîvilî yek ji nivîskar, helbestvan û zimannasê kurd e. Ew kurê Mele Yehyayê Nîvilî ye. Hem xweherzî û zavayê Şêx Evdirehmanê Şawirî ye. 1932 an de li gundê Nîvila…
Yorumlar kapalıBekir Begê Erizî helbestvan û peykertraşê kurdan e, bi taybetî li deverên Behdînan, Hekarî û Botan navdar e. Bekir Beg kurê Behder Begê ye, ji gundê Erizê ye, ku…
Yorumlar kapalı
Mehvi veya Mehwi (Kürtçe: Mehwî,Mela Muhammed Osman Balki, d.1830 ö.1906), günümüzdeki Kürdistan Bölgesel Yönetimi sınırlarında doğmuş klasik Kürt şiirinin ve sufiliğin temsilcilerindendir. Eğitimini İran Kürdistan’ında Mahabad ve Senendec şehirlerinde aldı. O zamanlar Osmanlı İmparatorluğu olan ve günümüzde Kürdistan…
Yorumlar kapalı
Fêrîkê Ûsiv Hayatı, Eserleri… Tarih sürecinde zaman zaman Kürt edebiyatında emek sarf eden isimleri bu an da okuyucularla buluşturup bilgilendirmektir. Fêrîkê Ûsiv 1934 yılında Erivan’ın…
Yorumlar kapalı