DÎROK

 Sıraç Oğuz Kurdistan di warê avakirina şaristaniyê da welateke herî kevnare. Li rojhilata Navîn, Kurd ji milletên heremê yê herî kevn in. Ji çîyayên Torosê heya Çîyayê Zagrosê di erdnîgarîkî mezin da jîyane û hejî lê ser erdê xwe dijîn. Zimanê Kurdî, şaxek ji gruba Hindî û Ewropî (arî) ye. …

Nînova an jî Nînewa, di dema Asûriyan de bajarekî mihîm û mezin bû. Îro ew der di bajarê Mûsilê de cihekî mezin ê kavilan e. Nînewa ji bo kerwan û bazirganan ji bo derbasbûna çemê Dîcle cihekî girîng bû. Senaxerîbê Aşûrî (Sanherîb, 700 BZ) Nînewa ji xwe re kir bajarekî mezin û pir spehî. …

Li gorî çavkaniyên dîrokî, di dema Hîtîtiyan de navê herêmê “Ermania” bû. Navên kevn ên bajar jî “araks” û “Karask” bûn. Navê ku niha tê bikaranîn jî ji gotina qasrak tê. Tê texmînkirin ku ev nav ji êlekê tê ku beriya zayînê, li vê deverê bi cih bûbû. Li gorî …

Manîfestoya Komunîstî, ew manîfestoya ko ji hêla Karl Marx û Friedrich Engels di sala 1847’an de li Londonê bi daxwaza yekîtiya Komunîstan re hatibû nivisîn. Ew di 1848’an di dema Şoreşa Şibatê de li London û Fransayê dema Şoreşê Adarê jî li welatên din belav bû. Bingehên program û lênêrîna jiyanêyê Marx û Engelsê ko paşê bi gelemperî wek Marksîzm hat zanîn di vê manîfestoyê de hatibû rave …

Seîd Veroj Yekemîn rêxistina jinên kurd, berîya 97 salan hate damezirandin. Di hejmara 26ê Nîsana 1919yê rojnameya Serbestîyê de, bi navê “Sazîyeke nû ya kurdan” nûçeyek hatîye belavkirin û di vê nûçeyê de agahdarîya damezirandina Cemîyeta Tealîya Jinên Kurd [Komeleya Pêşketina Jinên Kurd-KPJK] hatîye belavkirin. Dema em li kovar û rojnameyên wê demê …

Hêvî rexistineke xwendekarên kurd bû û di sala 1912’an de hat damezrandin. Tê de endamên malbata Cemîl Paşa roleke girîng leyîst. Komeleya Hêvî di 26’ê gulanê sala 1912’an de hate damezirandin. Rêxistin ji aliyê Omer Cemîl Paşa ve hate ava kirin. Rêxistin, rêxistineke xwendakarên kurd bû. Komele, bi esasî dixwest ku divê Kurd ji prensîbên Wilsonê îstîfade bikin. Rêxistinê şaxên …

Komagênê keyatîyeke helenîstîk a antîk li başûrê rojhelat e, îroj li sînorên Tirkiyeyê dikeve ye. Paytextê wê keyatiyê Samosata ye ku derê Semîsad îroj li ser bû. Ji Komagênê de wek Çiyayê Nemrûd, gelek şiwîn ma ne. Di çavkaniyên Asûran de ji Komagênê de wek Kummuhu tê qalkirin. Ew demên pêşin hevalbendê Asûran bûn jî di dema keyê Asûran Sargon II de di 708 …

Sumer dewleteke dîrokî ya Mezopotamyaya başûr e. Li gorî dîrokzanan, Sumer, kevintirîn şaristaniya cîhanê ye.Şaristaniya sumeriyan ya pêşî tê dîtin. Li welatê sumeran carê yekê bûyerên civakî wek bajar, koletî, çînên civakî, şer û her wekî din pêk hatin. Bi taybetî civaka çînan li Sumerê pêk hat. Cihê derketina sumeran nayê zanîn. Nêzîka 5000 sal berî zayînê li başûrê Mezopotamiyayê …

Orhan Basî Berîya zayîne 1800 salî ku navê xwe heya îro parastin mala Mîro Êzdîyên Basî, ji dîroka veşartî. Werin em îro ji bi kurtasî ”hindikî” bikevên kuranîya dîrokê, bikevên nav behlê tarî, li şopa rastî  û dîroka veşartî, mîrektîya Welatê Xaltîya binasin, mîrektîya Xaltîyan berîya zayînê bi 1800 salî …

Raperîna Babek, di nave salên 816 û 838’an dibêt. Ew Serhildan, Kurdên Hûrrem û Horasanê, dikin. Di deme ku Xalifê abbesî Mitasîm, raparîna Babek li ber wî dibêt. Di Serhildanê de, xalîf Abbasî diçê biser babekîyan de. Lê çendî ku diçêt bi wan de. dike û nakê ku wan têk …

Komkujiya Gurgumê, terteleya Mareşê, qirkirina Mareşê ji komkujiya di 19’ê berfanbarê 1978 heya 26’ê berfanbarê 1978’ê li perêzgeha bakurê Kurdistanê, Gurgumê li dijî kurdên elewî pêk hatiye. Qetlîam ji aliyê hêzên rast-radîkal, Gurên Boz, tirk-îslamîst û hin komên polîs û leşkeran ve tê kirin. Di terteleyê de 289 dikanên kurdan tên rûxandin …

Di 9ê çiriya paşîn 2005a de sê endamên Artêşa Tirk bi navê Alî Kaya (Astsubay), Veysel Ateş (îtîrafkarê PKKê) û Ozcan Îldenîz bombê avêtin pirtûkxaneya “Umut kitapevi” ya Seferî Yilmaz li bajarê Şemzînanê ku ser bi Colemêrgê ye. Di encamê vê teqînê de kesekî bi navê M. Zahîr Korkmaz jiyana xwe ji dest da û yekî din bi navê Metin Korkmaz jî birîndar bû. Li ser vê yekê …

Seîd Veroj Seyîd Mihemed; kurê Seyîd Abdulqadirê Şemzînî ye û sala 1879an li gundê Nehrîya Şemzînanê ji dayik bûye. Ji ber tevgera sala 1880ê ya Şêx Ûbeydulayê Şemzînî, malbat giştî ji layê desthilatdarîya Osmanî ve hatine nefîkirin ji bo bajarê Hîcazê. Salên ciwanî û xortanîya wî li cî û warên …