Baba Tahir yan Baba Tahirê Uryan yan jî Bawa Tayer (bi Kurdiya Başûr), hozan, helbestvan, fîlezof û derwêşekî Kurd bû ku bi sedsala 11em li bajarê Hemedan de dijî.
Bihar Hat
Lorî:
behar amed be sehra û der û deşt
cewanî hem beharî bud û biguzeşt
serî qebrî cewanan lale rûye
demî kî mehweşan ayen be gulgeşt
Kurmancî:
bihar hat, hat ji bo çolê û der û deşt
biharek bû, ciwanî hat, biguzeşt
serê gora ciwanan lale zîl dide
her li dema ku zerî têne gulgeşt.
Min Kewek Dît
Min kewek dît ku mûrî dixward
Mûran du destên xwe da ber Xwedê
Bêgav bazek hat
Kew kûşt û vêga mûran kew dixward
şahînek (dalek) ji çîyayên Elwend firrî
Wî baz kûşt û xwîna wî jî vexward
Nêçîrvanê bêpîyare û rehm hat
Tîrek ji dal re da û wî kûşt
[Mûran got:] “Biçe nêçîrvan, destê te neyje!
çimku te wî bedker kûşt
[Nêçîrvan got:] “Ev kar ku min kir nabe nîşana mezinahîya min
Bi min jî her we bikin ku min (ji dal re) kir!”
Kafir im
Kafir im ger cardin biçînim lale
Kafir im ger cardin av bidim lale
Kafir im ger navê lale zikr bikim
Dilê min dused car dax daye lale.
Kesê xweşrewş agah ji bîmar nîne
Ne b’nasê te ev wêneyekî kevn e
Ku azad ji dîlî agahdar nîne.
Ez di gulxen û xwelî de dirûnim
Çi di gulşen çi di gulxen çi sehra
Ku çavan vedikim her te dibînim
Mecnûnî qismek ji sewda te ye
Gumana min ev e ku xaliqê te
Veşartî î di temaşa te de ye
Balîfêm kevir, doşekem zemîn e
Sûcêm ev e ku min ji te hez kirye
Ma her ê j’te hez dike dilbixwîn e
Wek min kes nebe di ev dîn û ayîn
Her ê ku bi halê min bawer nîn e
Weke min be, weke min be, weke min
Aşiq ji zencîr û zîndan natirse
Dilê aşiq weke gurê birçî ye
Ku ew ji heyheya şivan natirse
Eger dilber dil be, navê dil çi ye
Ez dil û dilber tevlihev dibînim
Nizanim ku dil kî ye dilber kî ye
Biçim ji Çîn û Maçînê dûrtir çim
Ez ê j’dildar re peyamkê bişînim
Ku ger dûrî xweş e ez ê dûrtir çim
Ezê gelek tiştan bipirsim ji wê:
“Te bi yekî dayiye sed nîmet
Bi yê din jî nanê ceh tevî xwînê”
Ez ku bê dest û pa me biçim cem kê
Hemû min biqewrînin tême cem te
Ku ji te biqewirim biçim cem kê.
Ez Ku Li Çolê Digerim
Ez ku li çolan digerim şev û roj
Û hêstiran diborînim şev û roj
Ne tayî me û ne derek min têşe
Ez vê zanim ku dinalim şev û roj.
Siyehdestek avêt baskê min tîrê
Neçêre li ber çeşmezaran bi xeflet
Yê xafil diçe xafil dixwe tîrê.
Xencerekî çêbikim devê wê ji polad
Kî çav her çi dibînit dil dikete yad
Çavan bidem kî dil bibîte azad.
gulistan agiristan e li nik min
bê te aram û jî û jiyana min lê
hemu xewa perîşan e li nik min.
Ku dil dilber be, lexwe dilber kî ye
Eger dilber dil be, navê dil çi ye
Ez dil û dilber tevlihev dibînim
Nizanim ku dil kî ye dilber kî ye
Dilê min ji derdê te herdem xemîn e
Balîfa min kevir, doşeka min zemîn e
Sûcê min ev e ku min ji te hez kirye
Ma her ê ji te hez dike dilbixwîn e?
Dilêm jar û xemgîn çawan ne nalim?
Hebûn im agirîn çawan ne nalim?
Dibêjne min çawan û çend dinalî?
Ku merg im di kemîn çawan nenalim?
Dilê şad ageh ji dilê jar nîne
Kesê xoşrewş ageh ji bîmar nîne
Ne b’nasê te ev wêneyeke kevn e
Ku azad ji dîlî agehdar nîne
Dilê´m ji bilî te dilber nagire
Li cihê gewherê gewher nagire
Dil sotemenî û evîna te agir
Bê sotemenî agir her nagire
Îlahî biçim cem kê biçim cem kê
Ez ku bê dest û pa me biçim cem kê
Hemû min biqewrînin tême cem te
Ku ji te biqewirim biçim cem kê
Biçim ez ji vê alemê bi der çim
Biçim ji Çîn û Maçînê dûrtir çim
Ez ê ji dildarê re peyamekê bişînim
Ku ger dûrî xweş e, ez ê dûrtir çim
Nizanim kê ez tazî û Uryan kirime
Ez ku cellad im, kê ez bê can kirime
Xencerê bidin ez sîng biçirînim
Da ku bibînim eşqê çi bi can kiriye
Meger şêr û piling î, ey dil, ey dil
Di gel min her dem li ceng î, ey dil, eydil
Eger destê´m giha xûna te dirêjim
Bibînim ka çi reng î, ey dil, ey dil
Bê te gulşen wek zîndan e li nik min
Gulistan agiristan e li nik min
Bê te aram û jî û jiyana min lê
Hemu xewa perîşan e li nik min
Gulistan cihê te ey nazenîn im
Ez di gulxen û xwelî de rûdinim
Çi di gulşen, çi di gulxen, çi sehra
Ku çavan vedikim her te dibînim
Xoş ew saet ku dîdara te bibînim
Kemendê enberîn tara te bibînim
Nabîne şadiyê her giz dilê min
Me ger ew dem ku ruxsara te bibînim
Were rojek dîdara te bibînim
Gul û sumbul bi dîdara te çînim
Were rûne li nik min salan û mehan
Da ku têr te bibînim nazenîna min
Bihar hat, hat ji bo çolê û der û deşt
Biharek bû, ciwanî hat, bi guzeşt
Li ser gora ciwanan lale zîl dide
Her li dema ku zerî têne gulgeşt
Gulîstan cihê te ey nazenînim
Ez di gulxen û xwelî de rûdinim
Çi di gulşen çi di gulxen çi sehra
Ku çavan vedikim her te dibînim
Alemê de kes nebe wek min, amîn
Wek min kes nebe di ev dîn û ayîn
Her ê ku bi halê min bawer nîne
Weke min be, weke min be, weke min
Her ew ku aşiq e ji can natirse
Aşiq ji zencîr û zîndan natirse
Dilê aşiq weke gurê birçî ye
Ku ew ji heyheya şivan natirse
Eger destêm bighê çerxa felekê
Ezê gelek tiştan bipirsim ji wê:
“Te bi yekî dayiye sed nîmet
Bi yê din jî nanê ceh tevî xwînê”
