Ceferqulî Zengilî

Helbestên Ceferqulî Zengelî

Ceferqulî Zengelî (z. 1799 – m. 1894), helbestvanê navdar ê kurdên Xorasanê. Ceferqulî di 1799’an de li Goglînê, gundekî Qûçanê, hatiye dinê. Jiyane xwe tevayî li vê herêmê derbas kiriye.

Yar Were

Yar were ser xakê min, mezarê min billivîn
Wê bejn û balê re`na we Nekîran binimîn
Je serî wan biwe hûş, je wan bistîn eql û dîn
Hesawê le min girtî, je wan hilgir bidirîn
Hînga dade destên min, je bin xakê bikişîn
Ta qudretî Xudawend, biwînin le rûy zemîn
Je husn û cemalê te, xewer biwine asimîn
Le ser serî min bise, mest û mestane dîlwer

اییار بر سر مزارم بیا و آن‌ را تکان بده
آن قد و قامت رعنا را به فرشتگان موکل گور نشان بده
ازسرشان هوش ببر و عقل و دینشان ‌را بستان
نامه اعمال مرا از ایشان بگیر و پاره کن
آنگاه دستم را بگیر و مرا از زیرخاک بیرون آور
تا قدرت خداوند را روی زمین ببینند
از حسن و جمالت به آسمان خبر ببرند
دلبرم،بربالای سرم مست و مستانه بایست


Teraz Bûne Herdu Çav

Teraz bûne her du çav, deşewtin natê çirê
Je wêda tê, rûyê xwe, degire bi çadirê
Dilê Xwadê bixwaze, le karan nêxe girê
Her wext ku te dewînim, dewim cewanê berê

هر دو چشمهم‌اندازه بازشده‌اند و مانند چراغ می‌سوزند
ازآن‌طرف می‌آیددرحالی‌که رویش را با چادر گرفته است
اگر دل خدا بخواهد گره به کارها نمی‌اندازد
هرگاه تو ‌را می‌بینم،همچون گذشته‌ها جوان می‌شوم


Şevê Çû Di Xewê Da

Şevê çû di xewê da, dane min vê dutarê
Şevê axir çarşemê, ketim bi vê azarê
Ez gerandim şehr bi şehr, birme Xîwe- Buxarê
Perde hate hilanîn, min dî rûyê gul`uzarê
Min natê wê senemê, nedî le tu diyarê

شبگذشتهدرعالمرؤیاایندوتاررابهمنبخشیدند
شبآخرچهارشنبهبودکهاینحالتبرمنعارضگشت
درعالمخوابمراشهربهشهرتاخیوهوبخاراگرداندند
پردهازجلوچشمانمبرداشتهشدومنرویآنگلعذاررادیدم
منهمچونآنزیباصنم،درهیچدیاریندیدم


Qaliwek im

Qaliwek im le herdê rûyê min le asimîn
Şev û ro di’a dekim, melek dewêjin amîn
Di’ayî min mustecab ke, Xwudawendê alemîn
Ya Milwarîyê we min gihîn, ya canê min tu bistîn
Herdem dewême amîn, ya Erheme rahimîn

قالبیهستمدرزمینورویمنبهسمتآسمان
شبوروزدعامی‌کنموملائکآمینمیگویند
دعایمرامستجابکن،خداوندجهانیان
یاملواری (مروارید/معشوق جعفرقلی)رابهمنبرسان،یاجانمرابستان
هرلحظهمی‌گویمآمین،یاارحم‌الراحمین


Keçkê Qizilhesarê

Xelko sa we ra bêjim, je halê rozigarê
Dîlwer pirr in le dunyê, dil medin bi her yarê
Teze rasteva hatim, çûme Qizilhesarê
Keçkên wir mîna durnan, ketne rêce-qetarê
Her yêk mûyek xwe biden, sewa perdê dutarê
Perdan girê dem lêxim, sewa têlên nigarê
Melleno û qazîno, herne pêşvazê yarê
Dest we sîne hûn herin, belke je min neqarê
Can û mal payendaz e, sewa şêrînguftarê

دختران قزل‌حصار

الا ای مردم برایتان بگویم ز احوال روزگار
دلبر زیاد است در دنیا، دل مدید به هر یار
در آغاز جوانی رفتم به قزل‌حصار
دختران آنجا مانند درناهای زیبا صف کشیدند
اگرهرکدام تار مویی برای پرده دوتارم هدیه کنند
پرده‌ها را می‌بندم و برایزلفنگار می‌نوازم
ای ملاها و قاضی‌ها، برخیزید به پیشوازیارم بروید
دست‌به‌سینه روید که یارم از من نرنجد
که جان و مال من برای آن شیرین‌سخنپای‌انداز است


Heray Je Dest Felekê

Heray je dest felekê,Wê nekirim xweşhal e
Carê nekirim xurrem, kirim bê per û bal e
Ce’ferqulî dewêje; herdemê nale nal e
Xwedawenda dewînî, xelayiq le çi hal e
Milvarîyê min qeşeng e, we ewrûyê kevan e
bi çav û bijangên reş, xalek a le rûyan e
Ce’ferqulî denale, ew dexwaze baran e
bi fekê û dutarê kevran tîne ziman e
Ewrek rabe je qible, ewrekî têr û tijê
Ewrek bêwe qarşî ye, pirtirê bigurmijê
Ce’ferqulî dewêje; berxek e, debarijê
Xwedawenda hukim kî berf û baran birijê

فریادزدستفلک،مراشاداننکرد
یکدمخرمنکرد،بی‌پروبالمنمود
جعفرقلیمی‌گویدهردمبهنالهناله
خداوندامی‌بینیخلایقدرچهحالی است
ملواریامقشنگ است،ابرویاوکمان است
باچشمومژگانشسیه،خالیداردبرگونه
جعفرقلینالان است،اوخواهانباران است
بادهانوبادوتار،سنگرابهزاریوامی‌دارد
ابریزقبلهخیزد،ابریخروشانوبارانی
ابریدیگردربرابرشپیداشودوبیشتربخروشد
جعفرقلیمی‌سرایدوچونبره‌ایبهدرگاهتومی‌نالد
پروردگارافرمانبدهبرفوبارانببارد


Heda Debû

Heda debû, rû bi rû
Extelat dekir, deçû
Dilê min ê întizar
Çavê min ê hîn bi dû
Xwudawendê karsaz
Çê kiriye reng û rû
Nesîw û qismetê min
Dereng meke bide zû
Milwaryê min bi min gihîn
Her dem dewêjim ya Hû

آنگاه‌کهبامنروبرومی‌شد
اختلاطیمی‌کردومی‌رفت
دلمندرانتظار
چشممهنوزبهدنبالاوست
خداوندکارساز
چهزیباآفریدهرنگورورا
خدایانصیبوقسمتمرا
درنگنکنو‌زودبرسان
ملواریامرابهمنبرسان
کههردمیاهوگویان فریادبرداشته‌ام


Êy Xaliqê Bêhemta

Êy xaliqê bêhemta, êy nûr je te bûye nûr
Ce’ferqulî Bêçare, je dest dil bûye mehcûr
Nizanim çi kar bikim, je dest vê dilî nacûr
Je Xudawend neda hat, êy bendeyê serbişûr
Le ba her namehremî, derdê dil, meke zihûr

ای خالق بی‌همتا! ای که نور از تو نور شده
جعفرقلی بیچاره از دست دل مهجور (دیوانه) شده
!نمی‌دانم از دست این دل ناسازگار چه کنم
از سوی خدا ندا آمد، ایبنده‌ای که سرت پرشور است
نزد هر نامحرمی درد دل‌هایت را بازگو نکن


Evel Serî Bismillê 

Evel serê bismillê, dewêm “nesruminellah”
Duyem “fethunqerîbun”, “la ilaheillellah”
Ji teyî dil da dewêjim “Elîyen welîullah”
Min qebûl kiriye dînê, Muhemmed resûlellah
Je dû navê Xudawend, dewêm navê Muhemmed
Elî lengerê erşê, Fatime zeyb û zînet
Hesen deryayê hilm û Husên deryayê rehmet
Çûme derê Bihêştê, gotin: Qur`an û itret!

درآغاز کلام وبسم‌الله،می‌گویم:نصرمنالله
دومفتحقریبمیگویم ولاالهالاالله
ازتهدلمیگویم،علیاولی‌الله
قبولکرده‌امدینمحمدرسول‌اللهرا
پسازنامخداوند،گویمناممحمدرا
علیلنگرعرشوفاطمهزیبوزینت است
حسندریایحلموحسیندریایرحمت است
بهدرببهشترفتم،گفتند: فقطقرآنوعترت

Evel serî bismillê, va dunya ber wat mi dî
Ademîzat gumrah û Îzra`îl cellat mi dî
Le çiy nema qerçixe, felek jî seyyat mi dî
Milkê awat xeraw bûn, goristan awat mi dî

آغاز کلام بهنامخدا؛اساسایندنیارابرباددیدم
آدمیزادراگمراه،عزرائیلراجلاددیدم
درکوهسارانشاهیننماندمگراین‌کهفلکاوراهمشکارکرد
سرزمین‌هایآبادویرانشدند،گورستان‌هاراآباددیدم


Elo Xelko

Elo xelko biwînin, bejnê yarê bû elem
Bi çavan ûbijangan, min dekuje bi sitem
Herin hûn vegerînin, belke le min bike rehm
Ez le arê işqê wê, deşewtim natê kerem

ای مردم! ببینید،یارم همچون پرچمی قد برافراشت
با چشمان و مژگانش مرا با ستم می‌کشد
بروید و او را بازگردانید، بلکهمرا ببخشاید
من از آتش عشقش همچون کرم می‌سوزم


 Dîlwer Qirmiz Xemilî

Dîlwer qirmiz xemilî, çuye seylê gulşanê
Sêveke qasimşahî le kinarê dûkanê
Qurrişî rû le min hat, mîna bewrê demanê
Ji destê min Wêgirtûavît zayir eywanê

دلبرخود راقرمزآراستوبهسیاحتگستانرفت
همچونسیبیقاسمشاهیدرکناردکانبود
چونببردامنه‌هاغریدوبه‌سویمنآمد
ازدستمگرفتومرابهایوانزوارانداخت


 Ceferqulî Bêçare

Ce’ferqulî bêçare dayim deke minacat
Pêşî le wî girtine bêlek je keçikên tat
bi refşê wan nê dunê, xelko heyhat, heyhat
şêrîn şêrîn gep dekin, şêrîn je qend û newat
yêk je wan bîhemta ye, xwadêyo bike berat

جعفرقلی بیچاره دائم کند مناجات
سر راهش را گرفتند گروهی دختر تات
به زیباییآن‌ها، کسی به دنیانمی‌آید ای مردم، هیهات، هیهات
شیرین شیرین، سخن میگویند، شیرین‌تر از قند و نبات
یکی از آن‌هابی‌همتاست، خدایاضمانت و سفارش مرابکن


Barilah

Barilaha bi heqê Riza zaminê ahû
Şevek bêwe xewnê min, Milwariyê çavcadû
ew mîna wî seyadê, we min biwe rû bi rû
Hêsîr ke min we dû xwe, ew we kemendê gîsû
Te`bîrê vê xewnê min, dereng meke bide zû

بارالهابه‌حقرضاضامنآهو،
شبیبیایدبهخوابمملواریچشمجادو
همانندآنصیاد،بامنروبروبشود،
منرابهدنبالخوداسیرکند،آنکمند گیسو
تعبیراینخوابمنرادرنگنکن،زودبرآوردهساز


https://www.bernamegeh.org/2019/11/23/jiyana-ceferquli-zengeli/

Lê Binêre

Çîmen Adil

Helbestên Çîmen Adil

Çîmen Adil ji dayikbûna sala 1990 bajarê Rimêlan yê Rojavayê Kurdistanê, xwendevana beşê wêjeya frensî …

error: LÜTFEN OKUYUN KOPYALAMAYIN - JI KEREMA XWE BIXWÎNIN KOPÎ NEKIN !