Şêx Evdirehmanê Axtepî (b. 1850 Çinar – m. 1905 Amed) felsefevan, astronom û alimekî kurd yê sedsala 19’an e.
Aferîn
Ji van qesdê min nîne ‘erzê huner
Welê da li dunya bimînit eser
Ku Turk û Ecem qet nebên carekê
“Nehin Kurdî şa‘ir di misra‘ekê“
Bizanin ku şa‘ir ji Kurdan hene
Ji ‘uşşaqê Turk û Ecem zêde ne
Binêrin li şi‘ran heçî zaniye
çi terkîbekî serfê kurmancî ye
Ji kurmanciya xwe me anî nîzam
Mu‘ella û şêrîn û efseh kelam
Ji tenzîmê kurdî sual û cewab
Me bînane nezmê hezaran kîtab
Welê îktîfa kir ji nezmê hemîn
çiku kes nehin bêje min “aferîn“
Mehmet Afşar – Erşên Evînê
“teyroka payizan li zemîna evîna me daye
evîna me xesandî ye
hêviyên me li baskên çiya mane pêçayî
qêrîna me bager e
bihêz û wek pola ye
dihele kûrahiyan
xwe li rayên azadiyê dipêçe
serbilind û bask li ba ye
dileyîze di cengên giran de
xwe digihîne bilindahiya erşên evînê”
Hey Werin Yar û Bira
Hey werin yar û bira carek ji min kin yek sual
Da ji bo we bêjim ez asarê te’b û suê hal
Halekî şiddet-qewî tê da me roz û şeb muqîm
Ta bi wextê fecri sadiq min fîxan û nalenal
Narê hicra te li ser min zêde xurbet ah û ah
Çendî zehmetkêş im ez firqet li min bûyê kemal
Îxtiyare piştî kûz bûme ji hicra dilberê
Sed hezar sal e bi çavan nediye min parê şepal
De çesan nalîn nekim ahan nekêşim roz û şeb?
Nemîeî ed’ef çewan erd û sema ket îhlîmal
Jan didit dil ba cîger sota li min sînc hunav
Cumle e’da derdîdar in têk kebab in ey heval
Şubhê Yûsuf zîrê zîndan mame mehbûs û hezîn
Qet nego carek Zuleyxaê çi hal e bêmecal?
Çend hezar fikrî tên qelbê melûl ê xem zêde
Xurbet û rahê beîd û hicrî mehbûba ddlal
Narê Mûsa min ledun Îsa ji şewqa dilberê
Nûra Wadî Eymenê bû der cîger min iştîal
Dilberi bala qiyamet ger nebînim der buhişt
Yek qedem ger deynim ez ey dil mehal e, sed mehal
Mubtela Eyyûbiweş bûme di hicra dilberê
Erq û asab im ji hev weryane nabin întîqal
Çendî caran bê’eded der bûteyê hîcranî te
Wek zêrê xalis’eyar î ser mehek ez bûme qal
Qalî bûm bê gaz û çakûç û nefax û kûre-nar
Yek nezer wextê ku da min şeng û şoxa çavxezal
Şu’ledar im serteser ateş dibarit min ji ah
Bê du ebrûyê hîlal im dil me bû koyê zîxal
Nagihê Selma xwo ey dil, reş bipoşe matemê
Hêstirê xwûn ên dibarîn dûr ketî wextê wîsal
Arezûmendê te me, ey şahê textê dilberê
Zêde sewdadar im ez wck teşneyê abê zelal
Yek gedayê dergehê ‘alî me ey canê cîhan
Sal û meh gerden-kec im bo şewqa dîdara cemal
Xerqeyê girdaba hîrman im Xuda rê hîmmetê
Ah û feryadê me da xelqê cîhan yekser melal
`Wed-duha Wel-eylî` werd e, ser zebanê min muqîm
Çûn ji ewwel wechê te sanî dizanim zulf û xal
Çendî bê însaf û rehm î, şefqetek nakî li min
Bexşî yek dîdarê te, can û dil sed milk û mal
Yarê min girtî xezeb avêtime paş kohê Qaf
Bîm û ummîd e tecellî ser me ez perda Celal
Ahuyê wehşî medam lê da ji nîva qelb û dil
Min nizanî murxê canê min bi kakil bit ‘îqal
Xusrewê xûban kirim yexsîrê çeşmê reşbelek
‘Uşrê mi’şarê beyan nakin hezaran qîl û qal
Wesfê derdê ‘eşqê dilber çûn mûfessel nabîtin
“Rûhî”ya mucmel te got, lakin bike teyyê meqal.
Kesk û Sor û Şîn û Zer
Kesk û sor û şîn û zer, narencî û mawî û reş
Sef bi sef seyran konan, tên dilberanê mahîweş
Wek di nîsan rengereng, çîçek vebin der murxîzar
Muxtelit bûn têk di çîmen leşkerê Rom û Hebeş
Sed hezar Leyla û Şêrîn û Zuleyxa der xiram
Çeşmê şehla, serwî-bala, xunce-dêm elfazê xweş
Dîn û dil yekser ji min bir van şêrînan bê futûr
Ey gelo qat’i terîqen ev perî rûyan guleş
Dil yek e, dilber hezar in mam teheyyur el eman
Bidme kê meyla evî qelbê birîndar î nexweş?
Mislê perwîn e sema cem in di çîmen lale-rû
Fewcefewc in der temaşa heft û heyşt û pênc û şeş
Çunkî ev dilber gulê cûr in di gulzarê cemal
“Rûhî”ya wek bilbilan her dem bibe efxanî geş.
Levzê Şêrîn
Me ev çendî levzê şêrîn çêkirin
Zebanê tirkan me pê jê kirin.
Me hêvî ji nezarekanê ezîz
Ku çavan bidin ser vî nezmê temîz
Nebin herîfgîrî li min şaîrî
çi ku pare me batin û zahirî
Ji hicrê tijî qelbê min rexne ye
Elametê işqê eser lê heye.
Qubbeê Neh Taqi Mîna Ye
Qubbeê neh taqi mîna ye li min tarîk û teng
Pey bi pey ez çeşmê dilber tên cîger tîr û xedeng
Her zeman ber qel’eya dil muttesil, top û tufeng
Sedmeta ‘eşqa nîgarê da me nêv pença puleng
Ah û sed efxan ji hicra dilbera ala Fireng
Dûr e ez* dîdarê min ew şahê textê dilberî
Muxtefî ez çeşmê min teşbîhê ecsamê perî
Ledxe kir qelbê me ejderhayê zulfê ‘enberî
Min nevê xûbanê alem xeyrî yarê enwerî
Ah û sed efxan ji hicra dilbera ala Fireng
Mam qewî dermande sergeştî di sehrayê fîraq
Şiddetê hicran li min teklîfi kir ma la yûtaq
Xulxulî ‘eşqa me pur kir, xetteê Şam û Iraq
Serteser exker weşim ez narê bu’dê îhtîraq
Ah û sed efxan ji hicra dilbera ala Fireng
Şaş kirim cewra hebîbê der ‘ezabê roj û şeb
Kes li min lewman nekin ey zahidanê bêedep!
Can ji min bir yarê ez xûbanê alem muntexeb
Bêûmîd im, dilşikest im, can û dil ender te’eb
Ah û sed efxan ji hicra dilbera ala Fireng
Qet neda ahê sehergahan ji bo min hîçî sûd
Bexşê dîdarek me kir bo şaha xûban her çî bûd
Tê ji nalînê me her dem nefxeê qanûn û ûd
Ta’inanê asîman çû ez dilê min nar û dûd
Ah û sed efxan ji hicra dilbera ala Fireng
Sed meazellah ji min dûr e, hebîba pur ezîz Wek meter her dem dibarînim evan eşkê xerîz
Lew dibêjim muntezem van gotin û ş’irê temîz Dil ji ber narê mehebbet hem çû mencelpur ezîz
Ah û sed efxan ji hicra dilbera ala Fireng
Fikr û efkar im nehim xeyrî şahê nazikbeşer
Weqfê dîdarê cemalê dilber im her du beser
Mehwî bûn xubanê alem nezdî yarê çûn qemer
Dûr ji dîdarê hebîbê ketme deryayê keder
Ah û sed efxan ji hicra dilbera ala Fireng
Qût û rûh û quwwetê dil wesletê dildarê min
Sotin û ala muhebbet teb’e min, efkarê min
Qubbeê eflakê sota ahê ateşbarê min
Zariyê min, nalayê min tên ji derdê yarê min
Ah û sed efxan ji hicra dilbera ala Fireng
Bê ûmîd im, qelbî naçar im di narê firqetê
Roj û şeb ez destê dilber lew dikêşim hirqetê
Nazika şêrîn, kirim mehrûm ji baxê wesletê
Eşkê germ û ahê serdem nade min qet muhletê
Ah û sed fîxan ji hicra dilbera ala Fireng
Leşkerê siltanê xem westan li ser dil sef bi sef
Yafet im ez yumna ‘eşqa saha xuban sed şeref
Eşkê xwûn im şubhê Dicle çû heta milkê Necef
Emrê bêyar bûye zayî, canê şêrîn bû telef
Ah û sed efxan ji hicra dilbera ala Fireng
Sed hezar enwayê xem der dil ji firqet bêhîsab
Cismê bêtaqet di narê ‘eşqê dilber bû kebab
Çeşmê pur nem, sîne pur ateş, cîger pur îltîhab
“Rûhî”ya erz ke li dergahê hebîbê ev xîtap
Ah û sed efxan ji hicra dilbera ala Fireng.
Pur Hezîn im (Dûr û Mehcûr im)
Pur hezîn im dûrîdest im xurbetê dil kir kebab
Dûr û mehcûr im ji yara nazika alîcenab
Berf û bapûkê tijî kir, dûr bû rahê alemê
Mam di darê xurbetê, dûr im ji dildara şebab
Der xeribê berf û barozê ecaîb dil kewand
Dê çikim ya Reb, medet dunya li min têk bû ezab
J’asîmanan berf dibarit, tête xwarê wek serad
Agirê hicran û xurbet, min di dil bû îltihab
Cumleyê alem di keyf û şahiyan de serbilind
Lê li ser min berf û ba ye, ah û kovan bêhisab
Rê li min hatîye girtin, mam di nêv hindî çiya
Kes nema zanî bi halê min feqîrê dilxerab
Ez di jêrê Kerbelayê mam di rê da berf û selc
Nagihim yar û weten defter, ne qasid, ne kitab
Nîn e teyrek ez verêkim hezreta yara ezîz
Xakiya bigrit ziyaret bînitin dîsa cewab
Fîrefîra rîhê serser tê digel wî berf û pûk
Sad ritil têtin bi hev ra rabûye mislê qubab
Qubbeya alem li ser min tengî kir berfa spî
Nabitin der heqqe me îro duayek mustecab
Kes dua nakit ji bo min, mam di darê xurbetê
Têk cîhan bûz e, spî nîn e reşayî wek xurab
Rehrew im ez rahê min dûr e xerîb im bêweten
Zêde berfê da li cergê min du sed tîr û nişab
Dil hemil nakit firaqa dilbera nazikbeden
Lê çikim berfek ecaîb kefte rê bûye hicab
Qesda qelbê min ne berf e, lê ji destê firqetê
Berf û bapûkê dikim m’ena, ku şêrin bit xitab
“Rûhî”ya bes bêje van ş’erên şewatê pur hezîn
Bo te digrîn dar û ber, deşt û çiya, ax û turab.
Ketme Êşa Cerh û Zexman
Ketme êşa cerh û zexman ez ji qewsa rûheval
Mislê baranê dibarin tîr ji wan muşganê al
Keşmekeş tê da me ez alem li ber çeşmê xeyal
Dilber im tirsa ye natirsit ji zenban û webal
El-eman sed el-eman ey mexbeça gerdan-xezal
Fikrê min ew qameta şimşadî ye der roj û şeb
Roz û şeb yeksane yekreng e ji bo min der teleb
Goşê ber qewlê reqîban kir hebîb im bê sebeb
Min ji ber derdê fîraqê pare bû cerg û kezeb
El-eman sed-el eman ey keckulahê rû-bi-xal
Sed hezar sewgendê min ewtadê zulfê xem bi xem
Hem bi an tacê Qûbadî kec wekî şahê Ecem
Nabitin dil yek nefes xalî ji seffê derd û xem
Bes ke tetwîla firaqê came ketye ber elem
El-eman sed el-eman ey şox û şenga pur delal
Sed sebahul-xeyrê min ber xakîpayê dilberê
Îsewî teb’ê, kubarê, nazikê, dêm-enwerê
Çeşmê hûrî, werdê curî qedd û qamed ‘er’erê
Der lehîbê ateşê ez ketme pencê beglerê
El-eman sed el-eman ey bejn û bala î’tîdal
Min ji narê bu’d û dûrî, cerg û dil têk bû kebab
Şefqe ke ber min feqîrî bêkesê can der ‘ezab
Werdê me subh û mesaya, leyte nî kuntu turab
Ah ji destê zilmê te, min dîn û dinya bû xerab
El-eman sed el-eman ey nazika qenc a şepal
Min ji zatê dilberê weslek bi zarî kir meraq
Zalima tirsa bi çi naket bi min re îttîfaq
Bûme der çerxê firaqê mislê bedra der mehaq
Muntezir mame ji bo rehmek di nîv narê firaq
El-eman sed-el eman ey çeşmê ebrû der qîtal
Bax û bostanê biharê têk me bû beyt-ul hezen
Xulxul û awazê ‘eşq im çû heta Şam û Yemen
Çûm hilak ez firqetê firyadê min Weys-ul Qeran
Xemzeyê çeşmê di şehla can deranî ez beden
El-eman sed el-eman ey şahê ew rengê cemal
Can ji te’sîrê fîraqê ketye halatê şedîd
Narê ‘eşqê ba diket her sa’etek hel min mezîd
Tên ji van curhê di kul her dem hezar xwûn û sedîd
Dil di sehrayê fîraqê maye nalan û wehîd
El-eman sed el-eman ey zilm û te’da bêfesal
Eynê canê der beden hem qeweta sem’ û beser
Bo minê bêçare ke carek bi şefqet yek nezer
Dûriya zatê hebîbê nar û pêtin der cîger
Bûm ji asarê* mehebbet bê sikûn û bê meqer
El-eman sêd el-eman ey çeşmeê abê zelal
Wesfê zulfû xal û purçem min di zimmet de ferîd
Ger çi hicranê bike ser min tewîl û hem ‘erîd
Der qezayayê mehebbet nakim ez eks û neqîd
Şemsa dil derket ji ewcê maye der nûqta hedîd
El-eman sed el-eman ey çêtir ez milk û menal
Şerbetek abê serahê bexşî ke beran feqîr
Da ji ihsana te carek cebrî bit qelbê kesîr
Bendeyê pîrê muxan im ey şehînşeh destegîr
Sakinê dêr im ji bo Îsaiyan mame esîr
El-eman sed el-eman ey min ji hicret nalenal
Tîr û rim pey pey dibarin ber dilê kul bê ’eded
Şewqê yarê keckulah, têk pare kir cerg û kebed
Xaif û lerzende me ez ketme nêv pencê esed
Derdê hicranê qetî kir canê şêrîn ez cesed
El-eman sed el-eman ey husna sûret bêmîsal
“Rûhî”yê dilkul ji bo te erdî kir halê ‘ecîb
Belkî rehmet kî li ser min bêkesê miskîn, xerîb
Erdê xizmet kir me îna xakîpayet ev ketîb
Pur melûl im, pur hezîn im, dil bi derd im, can-kebîb
El-eman sed el-eman ey şahidê zîba xîsal.
Îd e Îro
Îd e îro bê qerar im ez ji feqda dêm-durrê
Bê hebib im, bê hebîb im, bê hebîb im, bê hebîb
Her kesek ba yarê xwod meşiyan di sehreyan Ii rê
Pur keîb im, pur keîb im, pur keîb im, pur keîb
Îd e keyf û şahî ye nêv xas û ‘amê xulxul e
Yekyekan aşiq li ser sorgul mîsalê bulbul e
Nîn e der qelbê me bestek, çunkî mecruh û kul e
Bê tebîb îm, bê tebîb im, bê tebîb im, bê tebîb
Îdeyan yarê xwe girtin çûne seyra gulşenan
Muntezir ba saxir û reyhan û werd û sosinan
Lê tenê mame di gel eşkan di kuncê, gulxenan
Bê nesîb im, bê nesîb im, bê nesîb im, bê nesîb
Subhê îdê her kesek der geşta sehra rengereng
Ser me ez xem cem’i bûne leşkerê Rom û Freng
Der binê narê fîraqê keftime bê yar û şeng
Ez xerîb im, ez xerîb im, ez xerîb im, ez xerîb
Rojê îdê tarî ye wek leylê bê şem’ û çira
Ser xerîb û bêkesê dûrbit ji yar û hogira
Şadiya îdê li min huzn e gelî yar û bira
Dilkeîb im, dilkeîb im, dilkeîb im, dilkeîb
Dê çawan îdê temaşa kim li keyf û şahiyan
Çunkî muhlet nakevîtin dil ji ah û zariyan
Dûr û mehcûr im ji yarê ser refê qaz û siyan
Na qerîb im, na qerîb im, na qerîb im, na qerîb
Îdeyan iftar kirin dîtin mehê nû yek bi yek
Saim im hêja me nediye me li ser çeşmê belek
Cumle ba yar in firaz in lê tenê ez tek bi tek Der neşîb im, der neşîb im, der neşîb im, der neşîb
îd e, nik xelqê temaşa ye wekî fesla bihar
Nexmexwûn in her kesek ber werdê weslet sed hezar
Gul me wenda ye di hicranê dinalim zarezar Endelîb im, endelîb im, endelîb im, endelîb
Gerçî îro îd e ema cergê min ateş ketê
Dil tehemmul naketin seyra riyadê cennetê
Min hebîb nexuya ye weyla ketme pêta firqetê
Bê şekîb im, bê şekîb im, bê şekîb im, bê şekîb
Îd e û her kes li keyf û şahiyê ev rojê îd
Ez tenê mame di kuncê namûradî bêûmîd
Cumle aşiq sûrxêrû lê ez di vî halê şedîd
Şubhê sîb im, şubhê sîb im, şubhê sîb im, şubhê sîb
Îd e sahibyarî ba yar in, dikin geşt û guzar
Min ji mehrûmî nema qet sekne û sebr û qerar
Nîn e der dest im ji mehcûrî zimamê îxtiyar
Dilferîb im, dilferîb im, dilferîb im, dilferîb
Min ne Newroz e, ne îd e, min ne keyf û ne surûr
Dil ji hicranê melûl e, nabitin şad û sebûr
Gerçî halen der firaq im, lê bi qelbê sade nûr
Der rekîb im, der rekîb im, der rekîb im, der rekîb
Îd e, mehcûr im ji yarê nazik û xed sorgulê
“Ruhî”yê ulwiyye, emma ketme derka esfalê
Lekî çûn bû mûbtela bê hed selef zatê welê
Mustetîb im, mustetîb im, mustetîb im, mustetîb.
Aşiq û Maşûq
Aşiq:
Sed tehiyyat û selamê padîşahê la yezal
Her mukerrer bin peyapey zêde lê enber-şemîm
Saf û rewşentir ji cer’a kaseya xemra helal Ermexanê hedretê can bexşê dildarê kerîm
Maşûq:
Hem selamê canfîzayê padişahê qudretê
Pertera wechê te lê bit dem bi dem her saetê
Zulfê şeb-reng im şemîma mişkê tatarê de tê Bit li canê aşiqê min her sehergeh ba nesîm
Aşiq:
Dilberê hatim bi zarî payê dîwanê refî
Ba dil û sergeşte û çeşmê terr û sewtê xeşî
Sed niyazê min temaşa kim demê husnê bedî Bendeê siltanê xuban im, ta ji ezmanê qedîm
Maşûq:
Nik me m’elûm e, esîrê bêkeş ê aşiq li min
Bêumîd î, xeyrî min zanim ji însan û ji cinn
Rengê min weslek bida te bêdilê hesret mezin
Lê reqîp guhdarê ser me şubhê Şeytanê recîm
Aşiq:
Bûm hilak ez hicra cansozê te yarim, eî-eman
Şubhê kohê Qaf e qelbê min ji ber derd û xeman
Ah û feryadan dikêşim ey nîgar im her zeman Şu’leya hîcra te sotim bêhtir ez narê cehîm
Maşûq:
Bes tezellum ke ji destê firqetê pur derd û xem
Ateşek berda dilê min te ji kelamê ba elem
Wextê şefqet kim li te zulfan vekim şubhê ‘elem
Narê Nemrûdî bikim ser te wekî baxê ne’îm
Aşiq:
Muntezîr mame di nêv pêta firaqê roz û şeb
Çeşmênêr û guh li rê ye yek bi yek ba ferh û tereb
Kes nehin bi nik me carek ey şehê alînesîb
Her wekî Yûnis di behrê der zikê hûtê `ezîm
Maşûq:
Ger mûyesser bit ji bo me meclisek xelwet-kemal
Kes ji bedxahan nebit hazir li meydanê cemal
Find û fanosan vekim bo te ji zulf û bisk û xal
De tecellî kim li te carek çi Mûsayê Kelîm
Aşiq:
Ez geda me bo tecellî lerze me ber asîtan
Serxweş û pabeste daîm, ey şehê kêşwersitan
Derdê ‘eşqa te li min sed murxîzar û bûsîtan
Hate destê min ji ‘eşqê canê min teb’ê selîm
Maşûq:
Bo te bêjim aşiqê min qenc li nûtqê guh bidêr
‘Eynê iksîr im bi husnê mes dikim teşbîhê zêrr
Rubehek na kes bi wê ‘eşqa me da te ismê şêr
Hem çû Luqman im bi weslê xweş dikim qelbê seqîm
Aşiq:
Sefqe ke siltanê xoban zar û bêzarê te me
Melhem û derman bide dîsa birîndarê te me
Qeyd û zincîr in di zend û pa giriftarê te me
Şahidê şêrîn-suxen bukşa derê lutfa ‘emîm
Maşûq:
Aşiqê min, ger dixwazî wesla dilber bil nesîb
Lazim e bi pêt û agir dil bikî yekser kebîb
Da temaşa kî ji canan işwe û anê ‘ecîb
Safîdil be dil meke derheq nîgarinê ze’îm
Aşiq:
Bû telef ‘emrê ezîz im der firaqê ateşî
Bêkes û zarê te me bes ke li min ev serkeşî
Kewkeba çerxa berin î, hem şeh î hem mehweş î
Paşê pîr bim yan neqil bim dê li ser min bî nedîm
Maşûq:
Bo te qafî kim kelamê, guh bide beyta fesîh
Zanim ez nayête destê min aşiqê çendîn melîh
Abê heywan im bixwo hem nefsê enfasê Mesîh
Dê li te pîrî bedel kim, hey bikim ‘ezmê remîm
Aşiq:
Çi bikim ez Dîcle diçî pêl bi pêl ta milkê Ereb
Lê çi fayde zar û mehrûm im, feqîr im teşneleb
Her ji ber bêkamî yû bêçaregî ker bû kezeb
Nabe carek zû di tirbê ey senem ber min rehîm
Maşûq:
Serxweş û bi yarê nîn e ser te mîsqalek herec
Hem ezîz î nezdê min ez xeyrê xud yan sed derec
Bişnew ez men nukteê es-sebru mîftah-ul ferec
Sebrê kc da bo te tertîb kim îlacê sed hekîm
Aşiq:
Ez dizanim sebr e mîftahê ferec li der beden
Cayê sebrê min nema çi bikim îlacê ey semîn
Muhbet û ‘eşqa te xiste gerdenê dil sed resen
Îltîfat û suhbetek nakî bi wan şevê besîm
Maşuq:
Tên zi her beytek te şêrîn bêhn û bûya nafeya
Lezzeta me’nê didit teşbîhê xemra şûşeya
Nîm e ez bi hub, welê mani’ li min perda heya
Hem reqîbê kafirê bedxahê cessasê nemîm
Aşiq:
Şehsiwarê erseya husnê li min ke şefqetê
Aşîkar e ger nezer nakî bi xef ke rehmetê
Xemze tên şubhê xedengan ketma xewf û xeşyetê
Bendedaran, şahîbazan nakujin seydê herîm
Maşûq:
Xem me xwar seydê qedîm xaneê helqe bikoş
Zulf û bisk û xal dihatin bo te feryad û furoş
Mujde behra şefqeta min ser te hatî pêl û coş Çend qedem pêş de kerem ke seyr bike lutfa ‘emîm
Aşiq:
Minnet û sed minnet e ber aşiqî bêdil te kir
“Rûhî”yî wa mende ra genca kerem dîsa vekir
Perde avêtî ji ber dêmê, me halê secde kir
Lew di nêv ‘uşşaqê alem, ez bi weslî bûm wesîm.
Bi Qurban Bim
Çi yarek min heye şêrîn tebarek
Bi qurban bim, bi qurban bim, bi qurban
Di subhê îdê qurbanê mubarek
Bi qurban bim, bi qurban bim, bi qurban
Heta kengê bisozî qelbê naçar?
Bi vê hicrê giranî rozê xeddar
Tesellîkê ji bo qelbê birîndar
Bi qurban bim, bi qurban bim, bi qurban
Ji min yekser te bir ‘eql û kiyaset
Li nik min nîn e qet fikr û feraset
Bi vê hicrê te, kuştim hinde zahir
Misilmanî neyî tersa û kafir
Bike îhsan li min bêçare axir
Bi qurban bim, bi qurban bim, bi qurban
Bi qurban ew qeda wekî serwê baxan
Bi heyran xalê reş leşbîhê zaxan
Bi weslek, xweş bike van curh û daxan
Bi qurban bim, bi qurban bim, bi qurban
Qesem billah hezîn im, dilnîgar im
Elemkêş im, feqîr im, daxîdar im
Kubarê bes ke ey yarê kubar im
Bi qurban bim, bi qurban bim, bi qurban
Ela ey dilbera bêmisl û manend
Siye çeşmê, elîf enfê, sipî-zend
Bi rehmet min veke ez qeyd û ez bend
Bi qurban bim, bi qurban bim, bi qurban
Bi qurban bim, ewê dîdarê şêrîn
Bi heyran bim, ewê balayê nûrîn
Demek merhem ke van curhê di pur xwîn
Bi qurban bim, bi qurban bim, bi qurban
Bi wan zulf û bi wan çeşmê xezalî
Digel ew cîlwê û naz û delalî
Kirim yexsîr û sewda labûbalî
Bi qurban bim, bi qurban bim, bi qurban
Bi qurban bim qed û bejn û dilara
Ne ez tenha Semerqend û Buxara
Veke babê kerem carek Xuda ra
Bi qurban bim, bi qurban bim, bi qurban
Bi qurban bim, bi heyran bim şeb û roz
Bes e gotegeh va nazê cîgersoz
Wucûda min cedem kir hicra dildoz
Bi qurban bim, bi qurban bim, bi qurban
Wucûda min mehû kir hicra dilber
Dil û dîn daye yexma cumle yekser
Li min rehmet ke ey dildarê esmer
Bi qurban bim, bi qurban bim, bi qurban
Bi qurban purçem û kîsû û xalan
Di gel wan awirê çeşmê xezalan
Te ez kuştim bi van naz û delalan
Bi qurban bim, bi qurban bim, bi qurban
Gelo dîsa bibînim ez `eyanî
Ku dildar im nîqab ez dêm hilanî
Bi nazî saxirek pur bade anî
Bi qurban bim, bi qurban bim, bi qurban
Xwezî carek bidîta min bi dîde
Ku yarê nazikê xwûb ê guzîde
Bihata xelweta min hicredîde
Bi qurban bim, bi qurban bim, bi qurban
Bi qurban zulf û çeşman qed û qamet
Dewa ke qelbê min carek bi rehmet
Di hicra te nema min keyf û rehet
Bi qurban bim, bi qurban bim, bi qurban
Bizan ez bilbilê werdê cîhan im
Di ‘eşqê de yeqîn şahê cîhan im
Şev û rojan ev e werdê zeban im
Bi qurban bim, bi qurban bim, bi qurban
Çi kewkeb min heye der burcê esman
Ku peyda nabe ez dilber tu nîşan
Li min şefqet ke carek ez biheyran
Bi qurban bim, bi qurban bim, bi qurban
Evî qelbê te seng e, yanê polad
Bi vê zilm û te`eda bûye mu`tad
Bike carek minê bêçare dilşad
Bi qurban bim, bi qurban bim, bi qurban
Nikarim hemle kim barê fîraqê
Bes e hinde dirêj ke ihtîraqê
Were ser îtîhad û îtîfaqê
Bi qurban bim, bi qurban bim, bi qurban
Bes e “Rûhî” heta kengê dirêj kî?
Heval û haziran bîlcumle gêj kî?
Bibêj wextê duayê çûn limêj kî
Bi qurban bim, bi qurban bim, bi qurban.
Ji Eşqa Dilbera Nûrîn
Ji ‘eşqa dilbera nûrîn, şeb û rojan me xew naê
Esîr û bendewar im ez, di nêv ‘uşşaqê dinyaê
Dema wechê mubarek tê, muqabil ateş û nar im
Muheyer ez li zulf û çeşmê, nazik bejn û balayê
Fîxan û ah û nal im ez, dilê mecrûh û serxweş tê
Fîraqa dilberê zor e ku aşiq lew sebir naê
Hebîb û dilrûba û nazik û dilber suxen şêrîn
Nedî min wek te xanim, aşiqan yekser dilan daê
Were rûnê li textê dil, nezer de aşiqê şeyda
Ji ‘eşqê wek hilalê, ta û derzî jê xeber naê
Dema dem hildibe der dil, hezar ateşge heya Rebb
Te suhtim şubhe perwane, ji ferqa ser heta paê
Bi naz û awirê yarê, te kuştim nazenîna min
Nîqab ez rû tu bavêje, ku ez bême temaşaê
Di mektebxaneye ‘eşqê, ez Ferhad û tu Şerîn î
Di babê serxweşî mestî, ez Mecnûn û tu Leyla î
Bi qurban bim ji bona çeşme şehla, qameta yekta
Di her wext û di her gavan di nîva sar û sermayê
‘Eceb şerîn-xeber xonce-dihen, nazik beden ya Rebb
Perî-peyker, sifet-horî, melek-teb’ û şeker-xaê
Li le`lê lêv û dindanê, sedef bû “Rûhî”yê aşiq
Zeîf û jar û neçar e, ji ‘eşqa we dilaraê.
Purpizêk Min Girte Yed
Purpizêk min girte yed lakin ji hukmê firqetê
Purpizêk û çîçek û sorgul di bîra min ne tê
Sosin û sorgul di çîmen restinê fesla bihar
Dilber im peyda nehin meyla me yekser nare tê
Meylê dil çewa biçit ser purpizêk û nêrgizan
Çûn ji hicrê yarê serkeş ketme pêk û herqetê
Sed gul û sed sosin û sê sed binevş û purpizêk
Yek pere nayê li nik dil ew di sûka mehbetê
Dame ber çeşmê xezeb ew dilbera sîmaperî
Sed meded pîrê muxan dîsa bikitin himmetê
Dil tijî xarê muxeylane ji hicra sorgulan
Dê çisan werdê gulan bîn bikim di gel vê mihnetê
Badaya safî `eqîqî ez kefê horîweşan
Lezzeta kewser didite sofî nizanit qîmetê
Ah û nalîn tên ji min, gestim siyeh-marê gulê
Sotin û narê di dil da ew çi çeşmê şehle tê
Muntezir mam salîha ber barîgahê şahê dil
Lêbit sengînî neda carek qerara wesletê
Ey dilo bes ke fîxan û nale ez destê nîgar
Sebirke ber cumle mihnet çûn ji cananê te tê
Seh ke emsalê Ereb derb-ul hebîbî ke-zebîb
Îbretê bigre ji perwanê mekêşî xefletê
Len tenal-ul bîrre hetta tunfîqû bişnew bî can
Can nîsarê xakîpayê yarê ke bi muhletê
Padîşahê hub, dema bê textê dil ba sed şukû
Dîn û îman û ‘eqil mexlûb dibin der saetê
De`wiyê ‘eşqê dikim zanim durux û kîzb e ew
Aşiqî nabit di gel zuhd û meqamê ‘ezletê
Ger neê dîwane ey “Rûhî” çira çendin zeman?
Can bi kef sewdaser î bo yek peyala şerbetê.
Şehîdê Çeşmê Cellad im
Şehîdê çeşmê cellad im, hewadar im bi bejnê ra
Di `ilmê ‘eşqê neqqad im, rîwayet kim ji ‘amê ra
Ji her kes ra rîwayet kim, hemî xelkan hîdayet kim
Nikatan ez dîrayet kim, mûhaye me ji dersê ra
Mûheya hazir im her dem, esîr û bêhiş û sersem
Ku zilf û kakul û purçem, bi lef bêtin bi baê ra
Bi lef bên kîsûyê taze, bi saz û çoş û awaze
Rûxê aşiq dibit xaze, ji ber tîrê di cergê da
Xedemg in min di nêv cergê, kişandim haletê mergê
Dema davêje dil zergê, dikim efxan bi derbê ra
Ji ber derbê hîlak im ez, hezîn û derdinak im ez
Kebab û sîne-çak im ez, hewesbaz im bi yarê ra
Hewesbaz im bi xemxwarî, cîhan yekser Ii min tarî
Ji min tên nale û zarî, sehergahan bi fecrê ra
Di fecr û zûhr û êvaran, dikim feryad û hewaran
Qewî dûr im ji nazdaran, birîndar im ji hicrê ra
Ji hicra te birîndar im, hezîn û dilkul û jar im Seraba cemr e, wek nar im, telef bû ruh û can pê ra
Tecella eqdesê Tûrê, perî-peyker sîfet-horê
Bi saxî xistime gorrê, dibim ateş bi nevxê ra
Ji nevxa sûrê hicranê, dikim feryad û fîxanê
Ketim deryayê nîranê, şikur dîsa ji Xwedê ra
Şikur mihnet Xudê da min, ji kî kim Iewme û gazin
Hebîba dil wekî asin, kirim toz ez bi xebrê ra
Kirim yexsîr û napeyda, cinûn û wale û şeyda
Veristim ez ji nêv qeyda, wekî Mecnûn bi çolê ra
Li çol û deşt û sehrayê, dikeşim wayîweylayê
Ji hukmê hicrê leylayê, bi husn û netrik û zêrra
Bi çeşmê reş îşaret kir, li min mujde beşaret kir
Welê teyyê îbaret kir, nîşan da me ji xelwê ra
Birim xelvê di nêv suhbet, me noşî badeyê cennet
Ji le’lê yara purr hîmmet, ‘edem bûm ez bi curê ra
Wucûda perde bû ‘edem, di gel dilber şudem hemdem
Siyeh marê mûyê edhem, xelek bestin ji helqê ra
Çi yarek taze bû dilber, melek xwuyê perî-peyker
Ji perdan wextê derket der, munewer bû cîhan vê ra
Cîhan bû xulxul û şahî, ji burcê sewrê ta mahî
Ji husna mahê xergahî, diheş girtin ji şewqê re
Rihan û lale û qetmer, zibad û mawer û enber
Ji rengê buyê te yekser, ezîz in ew ji xelqê ra
Dibêjit “Ruhî”yê xemxwar, kelam û şi’rê ateşbar
Ji hukmê suhbeta xeddar, cîger sota bi şi’rê ra.
https://www.bernamegeh.org/2019/08/01/jiyana-sex-evdirehmane-axtepi/
