(z. 1882 li Bokan – m. 30ê adara 1947an li Mehabadê, Rojhilata Kurdistanê)
Hecî Baba Şêx serokwezîrê Komara Mehabadê bû. Hecî Baba Şêx Bi şerê li dijî êrişên Rûsî di serê 1900-an de, wî him di nav civakên Islamî de û him jî di nav Kurdan de rêz girt û bû efserek navdar.
Dûv re, Îhsan Nûrî Paşa Paşa, ku serkêşiya Serhildana Agiriyê ya yekem dikir, di 1920-an de çû Wanê, Diyarbekirê û Stenbolê ji bo ku bi damezrînerên Xoybûn Rêxistina Kurd re bicive û beşdarî damezrandina rêxistinê bibe Celadet Alî Bedirxan û Şêx Seîd.
Komara Mahabadê, dewleteke ne naskirî Kurd ku di 22 Çile 1946 de bi piştgiriya Yekîtiya Komarên Sovyet ên Sosyalîst, û her weha paytext Mahabad, Sine hate damezrandin. Ushnu û Maraghe bajaran digirtin. Hêza rastîn di Serokatî Qazî Mihemed de bû. Wî her wiha nivîsgeha Wezareta Parastinê Mihemed Hüseyin Han Seyfi Kadı girt. Piştî ku Sovyetan desteka xwe paşve kişandin, Artêşa Iranê ya girêdayî Xanedana Pehlewî dewleta ku nû hatî damezrandin dagir kir.
Piştî şikestina hêza Kurdan di komara nû de, bi alîkariya YKSS, statûkoparêz û serkeftiyên Şerê Cîhanî yê Duyem artêşa eceman dikeve Kurdistanê. Komkujiyên hovane li dijî kurdan tên kirin. Serokkomar Qazî Mihemmed, serokwezîr Hecî Baba Şêx û endamên din ên dewleta Kurdistanê tên girtin û darizandin.
Hacî Baba Şêx di nav serokên dewleta ciwan de bû ku hate girtin û darizandin. Di 31ê Adar 1947 de, li meydana Çarçira di navbera gundên Cunyan û Turcan de, bi biryara saziyên Xanedana Pehlewiyan, serok Kadi Muhammed û wezîrê parastinê Muhammed Hüseyin Han Seyfi Kadı û serokwezîr Hacî Baba hate bidarvekirin, lê Hacî Baba ji ber aliyê xwe yê olî ve hate efûkirin.
Hecî Baba Şêx çewa ku li ser îlmê olê xwedî agahî bû, li ser îlmê Felsefeya Yewnan û matematîkê jî xwediyê îlmê bû. Li ser wan pirtûkên wî hene.
BERNAMEGEH / bernamegeh@gmail.com
