Dirêjan, yek ji eşîrên herî mezin ên Meledî û Kurdistanê ye.
Di sala 748’an de piştî zayîne, ji alî Ebû Muslim Xoresanî ve 24 êlên kurd ji Xorasan tên şandinî Kerkûk, Erbîl û Rojavayê. Eba bi hêza wan Emevî ger kirin û şûna wan Ebasî hatin karînê (îktîdarê).
Di sala 754’an de jî, Ebû Muslim Xoresanî ji alî Ebû Cafer Mansûrî bi qeleşî tê kuştin. Bi ser vê de 24 eşîret, ji bo kû heyfa wî hildin êrîş dikin li ser Ebasiyan; sê mehan şêr dikin, lê têk terin û wedigerin Heleb, Riha û Meledî.
Heta sala 1164’an li wê mintiqê û li deştên Hama, Amik û Gurgum dijîn. Canbegan, Celikan, Bilikan, Molikan, Galeriyan, Karacelikan, Manogriyan, Mîrîdostan, Nermikan û Sînanan êrîşî ser Beyliga Ramazanoxullari ya li Adanê kirin û konên xwe li Çûkurovê vekirin.
Di sala 1165’an de jî ji ber germa li wir bar kirin Qonye, Qeyserî, Kırşehir, Enqere, Haymana û Polatliyê.
Bernamegeh Kurdî / bernamegeh@gmail.com
