Azad Dêrikî nivîskar û pêşmergeyekî kurd bû.
Azad Dêrikî (Fixredîn Emîn Muhamed Torî) di sala 1959’a li gundê Kassanê ser bi bajarê Dêrikê li başûr rojavayê Kurdistanê ji dayîk bûye.
Jînenîgarî
Azad Dêrikî li Gundê Kassanê xwedina xwe ya destpêkî bi dawî anîye. Xwendina xwe ya Amadeyî û ya Navendî li bajarê Dêrazorê li sala 1978-1979 bi dawî anîye. Paşê berê xwe daye Şamê û li wir xwendina xwe berdewam kir û di heman dem da Mamoste bû li xwendingeha gundê Kassanê. Derçûyê zanîngeha Şamê / Kûlîja Wêje/ beşê Cûgrafî di sala 1983-1984.
bûye Mamoste li Amadeyî û Navenciyên bajarê Dêrikê tako beSdariya wî digel PêSmergehin Partî PDK-Irak li Buhara 1991 de di Serhildana Adaraê da.
Xwedî Xêzan bo û 6 Zarok hene
Hêj Genc bo beSdarî di bizava Azadîxwaziya kurdî li Sûriya kirye u ciwanek çalak u Xebatker bo dinav Milletê xwede lewma cihekê Taybet hebo di dilê wan da u Rêzgirtinek gelek mezin bo wî hebo, di civata di civîna da.
Dema beSdarî kirî di bizava Azadîxwaziya kurdî li Sûriya gelek pile u Berpirsyarî wergirtin u çalakiyên wi berçav bun. Ew Zîrk buna wi hêla çavin dujmina lêvebin u bi çavek Res berê xwe bidine u çend caran ji ber Rolê wi yê diyar u rast gutinên wi bo armanca dujmina u duvelandin wan li Suri u hewlidan wi Tîror bikin u ji destin wan qurtal bu bi rengekê kesekî bawer nedikir u ji wê Rojê were îriSin xwe dijwartir kirin lê belê nekarîn bigehin wî tako beSdarî kirî di Serhildana Buhara 1991 an da.
BeSdarî kirye di SoreSa kurdî da li kurdistana baSûr di rojên despêkê da ji Serhildana Buhara 1991 an weko PêSmergehek di rêzên PDK de
Jiber Rolê wî yê berçav û zanebuna wî ya Sîyasî û çalakiyên wî yên Netewî û SoreSgêrî û RewSenbîriya wî ya berfireh boye:
· Kadir li Bereyî Kurdistan li Zaxo.
· Serperstê Dergehê Ibrahîm Xelîl (Qapî yê- Zaxo) yê Sînor.
· Endam di Lijna(komîta) Navça Zaxo-PDK da.
· Endam di Nivîsgeha Rêkxistina LeSkerî ya (Supayî 1) da li Duhokê-Zawite.
· PiSkdarî kirye di Kongirê 11 da yê PDK li Sala 1992 weko Endamek helbijartî ji devera Zaxo û boye Endamê Lijna Ragehandinê di Kongire de weko Nûyinerê (Tayê 1) PDK
· Berpirsê Ragehandinê û Radio ya FM di Lijna Navça Zaxo da
· Endam li Lijna(komîta) Navça Zaxo-PDK bo cara duwem di heman dem de Berpirsê Ragehandinê di Lijna Navça Zaxo û Berpirsê Radioya FM
Jiber ko ji Xame ya wî û Bizavên wî zor ditirsan lewma xwestin wî Tîror bikin li Seva 23/24.11.1994 li Zaxo.
Berhem
Çendîn gotar û nivîsînên wî yên civakî, dîrokî, sîyasî û hizrî di kovar û rojnameyên kurdî da belav bune, bi taybetî di kovara Metîn û Rojnama Xebat de.
Pirtukên wî:
- 1995 Çerxên berî Dîrokê di Welatê dinavbera herdû Avan de. Bi erabî li sala 1995 de li Duhokê li çapxana Hawar hatiye çapkirin
- 1998 Bajarên Kurda ‘Welatê xwe binase’ li sala 1998 li Hewlêrê û Almaniya ji layê Hevbendiya KAWA ya filokorê kurdî hatiye çapkirin
- Kassan dinavbera kevi û nû de destnivîs
- Sûriya îro û guherînên çav li rê destnivîs
- Jîyana min ya Sîyasî destnivîs
